Tifo’dan korunmanın en etkili yolu, temiz ve kaynatılmış yiyecekler ve içeceklerin kullanılmasıdır. Eller sık sık sabunla yıkanmalıdır.
Tifo Nedir?
Hastalık, mikrop vücuda girdikten yaklaşık 7-15 gün sonra ortaya çıkar. Baş ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, ateş, karın ağrısı, ishal veya kabızlık, deride pembe kızarıklıklar, karaciğer ve dalak büyümesi görülen ciddi seyredebilen bir hastalıktır.
İlerlemiş tifo vakalarında kalp, beyin, böbrekler, akciğerler, karaciğer, göz ve kulak sinirlerleri etkilenir. Bu nedenle iyi tedavi şarttır.
Tifo nasıl bulaşır?
- Tifo basili (mikrobu) çoğunlukla tifolu hastaların vücut sıvılarında (dışkı, idrar, kan, tükürük) bulunur.
- Tifo mikrobu taşıyan kişilerin çıkartılarının karıştığı kanalizasyon suları ile kirlenmiş yiyecek ve suyun tüketilmesi ile bulaşır.
- Salgınlar yaz ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Seyahat edenler için riskler nelerdir?
Hastalıklı bölgelere gidecek tüm yolcular potansiyel tifo riski altındadırlar. Konaklama, sıhhi tesisat ve besin hijyeni standardının yüksek olduğu turistik bölgelerde risk daha düşüktür.
Tifo’dan nasıl korunabiliriz?
- Kişiyi tifodan korumak için tifo aşısı yapılabilir. Tifo riskinin yüksek olduğu altyapısı sorunlu bölgelere gidecek olan yolcular, özellikle de bir aydan fazla kalacak kimselerin aşı yapmaları önerilir.
- Aşılanmış bireyler dahi bulaşık olduğundan şüphe duyulan su ve yiyecek tüketiminden kaçınmalıdırlar.
- Yiyecek ve içeceklerle geçen enfeksiyonlardan korunma önlemleri alınmalıdır (kaynatılmış su ile hazırlanan içecekleri, kutulanmış, ağzı kapalı ve mümkünse pastörize edilmiş meşrubatı tercih edin. Hangi suyla yapıldığını bilmediğiniz buzlu içecekleri içmeyin. Sokakta açıkta satılan yiyecek
ve içeceklerin hastalık riskini fazlasıyla arttıracağını unutmayın). - Seyahatten döndükten sonra 1 hafta içinde görülen, yüksek ateş, baş ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, karın ağrısı, ishal, tifo belirtisi olabileceğinden mutlaka doktora başvurulmalı, seyahat hikayesi belirtilmelidir.
Dünyada Tifo riski taşıyan bölgeler
Tifo riski özellikle Batı Afrika, Güney Asya özellikle Hindistan bazı bölgeleriyle Peru’da yüksektir.
Seyahatte Genel Sağlık Kuralları
- Unutmayın, bilgi edinmek, ilgili riskleri kavramak ve yolculuk için gerekli önlemleri almak seyahat edecek kişinin kendi sorumluluğundadır.
- Yurtdışına çıkmadan önce gidilecek bölgeye özgü koşulları öğrenmenin ve alınması gereken sağlık tedbirleri hakkında bilgilenmenin sağlıklı bir gezi için büyük önem taşıdığını unutmayın.
- Kalış süresine göre ilaç reçetesi temin ediniz ve doktorunuzdan uygun bir sağlık çantası oluşturma ile ilgili tavsiyeler alın,
- İçmek için güvenli olmayan suları mutlaka kaynatın.
- Ellerinizi sık sık su ve sabunla yıkayın.
- Tazeliğinden ve kaynadığından emin olmadığınız gıdaları yemeyin.
- Herhangi bir nedenle sağlık kuruluşuna başvurmanız durumunda sizin için kullanılan iğnelerin tek kullanımlık (disposable) ve aletlerin steril olmasına dikkat edin.
- Haşerelere karşı gerekli önlemleri alın. Sinek kovucu spreyler kullanmak, gece yatarken cibinlikle yatmak faydalı olacaktır.
Seyahate çıkmadan önce mutlaka 444 77 34 numaralı telefonla seyahat sağlığı danışma hattını arayın veya seyahatsagligi.gov.tr adresini ziyaret edin, gideceğiniz bölgeye ait sağlık risklerini öğrenin.