Seyahat Sağlığı: Ebola nedir, nasıl bulaşır? Nasıl korunabiliriz?

Ebola Virüsü hastalığı, insanlar ve vahşi hayvanlarda (şempanze, goril, maymun) görülen ciddi, ölümcül bir viral hastalıktır. Hastalığa maruz kaldıktan sonra 2-21 günlük (sıklıkla 8-10 gün) kuluçka süresinin ardından yüksek ateş, baş ağrısı, eklem ve kas ağrısı, halsizlik, ishal, kusma, karın ağrısı, iştahsızlık belirtileriyle ortaya çıkar.

Ağır vakalarda vücutta yaygın döküntü, gözlerde kızarıklık, öksürük, nefes almakta güçlük, boğaz ağrısı, yutkunma zorluğu, hıçkırık, vücut içinde ve dışında kanamalar, karaciğer ve böbrek yetmezliği görülür. Özel bir tedavisi ve aşısı yoktur ve ölüm oranı %90 civarındadır.

Ebola Nasıl Bulaşır?

• Enfekte şempanze, goril, maymun, yarasa gibi vahşi hayvanlardan insanlara bulaşır.
• Hastanın kan ve vücut sıvılarıyla (ter, tükrük, sperm) direkt temasla veya hastanın kan ve vücut sıvılarıyla kirlenmiş objelerle, şırınga/iğnelerle temasla bulaşır.
• Ebola virüsü hastalığından ölmüş kişinin kan ya da vücut sıvılarına temasla bulaşır.
• Enfekte canlı ya da ölü vahşi hayvanlar veya bunların çiğ ya da az pişirilmiş etleriyle temas etmekle bulaşır.

Yolcular için riskler nelerdir?

Ebola virüsü salgınının görüldüğü yerlere seyahat edecek kişiler için risk mevcuttur. Ormanlık bölgelerde, yerel pazarlarda, sağlık tesislerinde hastalık bulaşma riski daha yüksektir. Bazı meslek grupları (sağlık çalışanları, doğa gezginleri) daha fazla risk altındadır.

Ebola’dan nasıl korunabiliriz?

• Diğer bulaşıcı hastalıklarda olduğu gibi ellerin su ve sabunla sık sık yıkanması korunmada önemlidir. Su ve sabun bulunamazsa alkol bazlı el dezenfektanlarıyla eller temizlenmelidir.
• Yerel pazarlarda satılan vahşi hayvanlarla temastan kaçınılmalıdır. Vahşi hayvan eti yenmemeli, ölü hayvanlara dokunulmamalıdır.
• Hasta olduğundan şüphelenilen insanlardan uzak durulmalı hasta ve şüpheli insanlar iyi izole edilmelidir. Hasta ve ölülere özel koruyucu kıyafetlerle (maske, gözlük, eldiven, tulum gibi) yaklaşılmalıdır.
• Enfekte insan ya da hayvanların kan ve vücut sıvılarıyla her türlü temastan kaçınılmalıdır.
• Enfekte bir insanın kanı ya da vücut sıvılarıyla temas etmiş olabilecek nesnelere dokunulmamalıdır. Bunlar ya yakılmalı ya da dezenfekte edilmelidir.

Dünyada hangi bölgelerde görülür?

Ebola Virüsü Hastalığı salgını Gine, Liberya ve Sierra Leone Cumhuriyetlerinde halen devam etmektedir. Demokratik Kongo, Gabon, Güney Sudan, Fildişi Sahilleri, Uganda, Kongo, Güney Afrika ve Mali Cumhuriyeti daha önce vakaların bildirildiği ülkelerdir.

Seyahat dönüşü Öneriler

Salgından etkilenen bölgelere yapılan seyahatlerin dönüşünde 21 gün süreyle sağlığınızı takip edin. Eğer siz ya da aile bireylerinizden birinde ateş, titreme, kas ağrısı, bulantı, kusma, cilt döküntüleri ya da gözlerde kızarıklık görülürse acilen bir sağlık kuruluşuna başvurun.

Seyahatiniz esnasında hastalanmışsanız, ülkeye döner dönmez şikayetleriniz hafif bile olsa acilen bir sağlık kuruluşuna başvurun. Hekiminizi seyahatiniz ve potansiyel temaslılarınız hakkında mutlaka bilgilendirin.

Seyahatte Genel Sağlık Kuralları

• Unutmayın, bilgi edinmek, ilgili riskleri kavramak ve yolculuk için gerekli önlemleri almak seyahat edecek kişinin kendi sorumluluğundadır.
• Yurtdışına çıkmadan önce gidilecek bölgeye özgü koşulları öğrenmenin ve alınması gereken sağlık tedbirleri hakkında bilgilenmenin sağlıklı bir gezi için büyük önem taşıdığını unutmayın.
• Kalış süresine göre ilaç reçetesi temin ediniz ve doktorunuzdan uygun bir sağlık çantası oluşturma ile ilgili tavsiyeler alın,
• İçmek için güvenli olmayan suları mutlaka kaynatın.
• Ellerinizi sık sık su ve sabunla yıkayın.
• Tazeliğinden ve kaynadığından emin olmadığınız gıdaları yemeyin.
• Herhangi bir nedenle sağlık kuruluşuna başvurmanız durumunda sizin için kullanılan iğnelerin tek kullanımlık (disposable) ve aletlerin steril olmasına dikkat edin.
• Haşerelere karşı gerekli önlemleri alın. Sinek kovucu spreyler kullanmak, gece yatarken cibinlikle yatmak faydalı olacaktır.

Seyahate çıkmadan önce mutlaka 444 77 34 numaralı telefonla seyahat sağlığı danışma hattını arayın veya seyahatsagligi.gov.tr adresini ziyaret edin, gideceğiniz bölgeye ait sağlık risklerini öğrenin.