Uçakla yapılan uzun seyahatler sırasında; bulunduğunuz bölgeden batıya ya da doğuya doğru gidildiğinde birçok zaman alanından geçilir. Vücudumuz bu hızlı zaman değişimine çabuk adapte olamaz ve biyolojik ritmimiz bozulabilir bu duruma Jet Lag deniyor.
Jet Lag doğuya doğru yapılan uçuşlarda daha çok ortaya çıkar. Kuzey veya güney yönündeki uçuşlarda zaman dilimi geçilmediği için, saat farkı olmaz ve Jet-Lag oluşmaz. Uzun süreli gündüz uçuşlarında, gece uçuşlarına göre daha fazladır. Gençlerde ve çocuklarda görülme sıklığı daha azdır.
Uçaktaki havanın kuru olması, seyahat süresince hareketin kısıtlı olması, alkol tüketimi, yeterli sıvı içecek alınamaması, farklı iklimde farklı yemekler, insanlarda jet lag oluşmasının sebebleri olarak sayılabilir.
Jet Lag olduğumuzu nasıl anlarız?
Bu rahatsızlık uykusuzluk, yorgunluk, iştahsızlık, terleme, mide ve baş ağrısı, hazımsızlık, bağırsak bozukluğu, bulanık görme, zihinsel ve fiziksel performans kaybı, zaman ve mesafe algısı bozukluğu, vücut ağrıları, endişe, alınganlık şeklinde kendini gösterir. Belirtileri vücudun yeni zaman dilimine adapte olmasıyla birlikte derece derece azalır. Bu belirtiler genel olarak geçilen zaman dilimi (saat) kadar gün devam eder.
Jet Lag olmamak için neler yapmalıyız?
Jet lag’i önlemek maalesef mümkün değil. Fakat alınacak önlemlerle etkilerini azaltabiliriz.
Öncelikle istirahat, en az istirahat süresi geçilen zaman diliminin sekiz katı saattir. Bir başka deyişle beş saat uçulmuşsa 5 x 8 yani 40 saat istirahat gerekir. Bu nedenle, iş adamları, siyasiler ve sporcuların performanslarını koruyabilmeleri için, uçuştan önceki günlerde iyi bir dinlenme, uyuma – uyanma ve yemek yeme zamanlarını, gidilecek ülkenin zamanlarına göre planlamaları veya toplantı ve müsabakadan günlerce önce gidip adapte olması faydalı olur.
Bu arada vücudu zinde tutmak için çeşitli egzersizler yapılabilir. Böylece kan dolaşımı hızlandırılmış, eklemler nispeten rahatlatılmış ve zihinsel aktive arttırılmış olur. Sabahları proteinden zengin kahvaltı, akşamları ise bol karbonhidrat ve az proteinden oluşan akşam yemeği uyum süresinin kısalmasına yardımcı olabilir.
Uçuştan önceki günlerde dinlenin, uyuma uyanma ve yemek yeme zamanlarını gidilecek ülkenin zamanlarına göre planlanabilir.
Seyahat esnasında ayakkabıların çıkarılıp ayakların rahatlatılması, doğal uyku bu problemin hafif atlatılmasına yardımcı olur. Uçuş süresince dinlenin. Uçuş zamanına bağlı olarak dinlenme imkanınız olabilir. Kısa süreli uyumalar (20 dakikadan az olan) faydalı olabilir. Hafif yiyecekler yemek ve uçuştan önce ya da uçuş esnasında alkol almamak da faydalı olacaktır.
Uyku hapı alınarak uyumak, uzmanlar tarafından önerilmemektedir. Nedeni de, bu şekildeki ağır bir uyku sonucunda hareketsiz hale gelen vücuttaki kan dolaşımının çok yavaşlamasıdır.
Belirli bir zaman çizelgesi dahilinde ilaç kullanan hastalar (insülin vb.) kendi doktorlarına ya da seyahat sağlığı merkezlerimize seyahatlerinden önce danışmalıdırlar. Gideceğimiz yere vardıktan sonra bölgenin yeme, içme ve uyuma saatlerine uymaya çalışın. Sosyal aktivitelere katılarak uyum süresini kısaltın.
Referans: http://www.seyahatsagligi.gov.tr
© 2008 - 2024, azgezmis.com -