Ovacık Gözeleri

Ovacık ve Tunceli ile tanışmamız bir fotoğraf etkinliği sayesinde oldu. Ovacık’ın bizi şaşkınlığa uğrattını yazabilirim, burada ilk gözümüze takılan kadınların şehir hayatına göre hayli rahat giyinebildikleri oldu. Bu rahatlık çok hoşumuza gitti elbette. Umduğumuzdan çok daha modern kafeler ve lokantaların olduğunu gördük. İnsanlar herkese karşı saygılı ve çoğunlukla açık fikirliler.

Ovacık’a nasıl gidilir derseniz önce Tunceli’ye ulaşmanız ve burada meydandan hareket eden, Ovacık araçlarına binmeniz gerekiyor. Ancak önceden bu araçlardan yer ayırtın çünkü 16 kişilik küçük minibüsler kalkıyor ve gittiğinizde hemen yer bulamıyorsunuz. Biz de gittiğimizde yer bulamadık. Bir başka seçeneğiniz ise araç kiralamak. Tunceli, Ovacık arası 1 saat sürüyor bazı yerlerde jandarma arama yapabiliyor. Biz de maalesef Aygün araç kiralama firmasından araç kiraladık. Dönüş gününde iki saat geç kaldık diye bizden yarım gün parası daha talep etti. Buna tamam dedik ancak bir de araç yıkama parası talebinde bulundu, üstelik biraz da terbiyesizce konuşmaları oldu. Bu nedenle Aygün’den araç kiralamanızı pek tavsiye etmiyoruz.

Araç yolu düzgün asfalt ve keyifli yerlerden geçerek gideceğiniz bir yol. Ovacığa geldiğinizde bir kaç konaklama seçeneğiniz var. Bunlardan biri öğretmen evi ancak şartları çok iyi değilmiş. Eğer Nisan ayına kadar gelirseniz Ovacık kayak tesisi açık olacaktır burada kalabilirsiniz. Tesis genelde kış aylarında açık ve yakın illerden kayak için gelenler oluyormuş. Tesisin telesiyeji ve bir tane pisti var. Bir başka seçenekte, Ovacık girişinde Munzur nehrinin kenarında yer alan Anahita ahşap evler olabilir. Burası Ovacık merkeze bir veya iki km mesafede bir yer. Bu tesis dışında Ovacık’ın iki büyük caddesinde bir iki otel var. Bunlardan bir tanesi Meyman otel. 2019 yılındaki fiyatını gideceğiniz zaman size fikir vermesi için yazıyoruz. Çift kişi 130 TL tek kişi 80 TL. Otelde kahvaltı yok sadece konaklama mevcut.

Ancak kahvaltı yok diye üzülmeyin çünkü dışarıda çok güzel seçenekleriniz var. Ovacık’ta çok fazla ot yemeği yeniyor. Gulik, kenger ve ışgın isimli otların biz de tadına baktık elbette. Gulik pişiriliyor diğerleri salataya konuyor bazen üzerine yumurta kırılıyor getiriliyor. Hepsi de birbirinden lezzetli. Bu ürünleri bulup yiyebileceğiniz yerlerden birisi Küba Kafe. Evet yanlış okumadınız Ovacık’ta Küba Kafe diye bir yer var. İstanbul’da yaşayan Tunceli’li bir bayan yatırımcı ve eşinin birlikte açıp işlettikleri bir kafe. Yıllar sonrasında da açık olur mu bilemem ama şimdilik var hayli modern ve keyifli bir yer.

Ovacık gezisine Munzur Gözeleri diye adlandırılan suyun yer yer çıktığı yerleri gezerek başlayabilirsiniz. Gözeler Munzur vadisi mllli parkı içinde yer alıyor. Hafta sonu gitmenizi çok tavsiye etmiyoruz. Yoğun mangal partileri oluyor. Bu gözeler bölge insanın kutsal saydığı alanlardan. Bu nedenle burada mangal yapılmasına çok sıcak bakmıyorlar. Gözelerin başına gelen yerel halk burada dua edip çerağ yakıyor. (Çerağ bez, balmumu ve yağ karışımından oluşuyor) Ancak çok kalabalık ve mangal dumanları arasında dua edip, çerağ yakmak biraz güç oluyor.

Munzur gözlerinin neden bu kadar çok olduğunun bir hikayesi var. Bu bölgede yaşayan ağalardan biri günün birinde haca gider. Ağanın canı oradayken çok helva ister. Köyün çobanı gelip ağanın eşine, ağanın canının helva istediği söyler. Hanım da çobanın canı helva istiyor söyleyemiyor diye düşünüp helva yapıp çobana verir. Munzur isimli çoban haca gidip helvayı ağaya verir. Ağa köye döndüğünde herkes elini öpmek üzere karşılamaya gelir ancak ağa Munzur’u göstererek onun elini öpün mübarek insandır der. Munzur utanır ve koşarak kaçarken bedeninden sütler akmaya başlar. Bugün Munzur Gözelerinin veya gözlerinin bu sütlerden oluştuğu söylenmekte. Bu mit doğrumudur bilinmez ama kulağa hoş geliyor.

Ovacık’da gezilecek yerlerden birisi de ovanın içine girmiş olan menderesler. Bunları görmek için Mercan Vadisi tarafına doğru gitmeniz gerek. Araçla biraz yukarı çıkıp tepeden baktığınızda bu güzel menderesleri göreceksiniz. Yürüyüş yapmayı sevenler için Karagöl Yaylası, Fikirik Yaylası ve Kepır görülecek yerler arasında yer alıyor. Yine bir başka yürüyüş rotası Koyungölü Köyünden buzul gölüne doğru olabilir. Vahşi yaşamın devam ettiği bölgede dağ keçisi, vaşak, geyik, tilki, su samuru ve beyaz gelincik görebilirsiniz. Biz bunlardan tilkiye denk geldik.

Şelaleleri ve aynı zamanda yürümeyi seviyorsanız 40 merdiven şelalesini ziyaret edebilirsiniz. Buraya ulaşmak için Yılanlı köyünden yaklaşık 1,5 saat yürümeniz gerekiyor. Ovacık’da göreceğiniz her yer el değmemiş ve yeşil. Bu nedenle yürüyüşler hep keyifli ve bol sohbetli olacaktır. Biz bir cenaze evine denk geldik. Yakınlarını bir yıl önce kaybeden bir aile ile biraz sohbet ettik. Ölünün bugün dünyadan ayrılma günü dediler.

Bir kişi vefat ettiğinde o gece cenaze evde kalırmış ve etrafında mumlar yakılırmış. Gömü işlemi yapıldıktan sonra 365 gün hatim indirilirmiş veya son hatim 365. gün okunurmuş. Daha sonra mezarın başına gidilip kazma ile 3 kere mezara vurulurmuş ki kişi öldüğünü kavrayıp bu dünyayı terk etmesi gerektiğini o zaman anlarmış. Eve gelince 3 gün boyunca yemek verilirmiş ve bu yemek sonrasında ölünün seyri gerçekleşirmiş. İşte biz de tam böyle bir yemek gününe denk gelmişiz. Söz ölümden açılınca size koyun başlı mezar taşlarından bahsetmek istiyorum. İlginizi çekerse Ovacık, Kozluca Köyü mezarlığında koç başlı mezar taşlarını görebilirsiniz. Bu mezar taşları eski bir Türkmen geleneğini işaret etmektedir. Tunceli’nin bazı başka köylerinde de bu mezar taşlarını görmeniz mümkün.

Burada yaşayan insanlar Horasan’dan gelen kişilerdir. Görünen o ki gelenek ve görenekler burada hala yaşatılıyor. Ovacık belkide bu özelliklerinden dolayı yaz aylarında çok ziyaretçi alan bir yer. Öyleki söylenenler doğruysa kış aylarında 5000 kişi olan yaşayan sayısı yaz aylarında 40.000’e kadar çıkabiliyormuş. Bir de gurbete gidenlerin yaz aylarında memleketlerine dönmesi de etkili oluyor elbette. Türkiye geneli ile kıyaslanınca Tunceli ve Artvin okuma yazma oranları en yüksek olan iki ilden birisi. Hal böyle olunca etrafınızda sohbet edecek çok insan buluyorsunuz.

Bir gün olurda bir fırsat doğarsa bu fırsatı kaçırmayın ve Ovacık ziyareti yapın. İnsanı ve doğası ile seveceğiniz bir yer.