Bagan Antik Kenti Myanmar ya da eski adıyla Burma’nın orta kesiminde yer alan arkeolojik bir bölge. Mandalay Bölgesi sınırları içerisinde bulunan Bagan’da irili ufaklı yaklaşık 2200 adet budist tapınağı, manastırı veya pagodası bulunuyor. Fakat maalesef bunların hiçbiri UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesine alınamamış. Bunun sebebi olarak eserlerin büyük bir kısmının onarım görmüş olması gösteriliyor. Fakat gerçek sebebi sanırım buranın uzun süredir askeri yönetimde olması ve herhangi bir turist aktivitesine izin verilmemesi.
Myanmar hakkında detaylı bilgi için, Myanmar Vizesi, Myanmar Parası, Myanmar’da görülecek yerler, Arakan Bölgesi vb. konuları öğrenmek için Myanmar Gezi Rehberi sayfamıza bakabilirsiniz.
Hint Budist kültüründe kutsal kişilere ait kalıntıların saklandığı kubbe biçimli yapılara stupa adı veriliyor. Bu yapıların mimarisi Güneydoğu Asya’da Japon ve Çin kültürlerinin de etkisiyle bir miktar değişime uğramış ve Myanmar’da gördüğümüz günümüz pagoda mimarisini oluşturmuş.
Asya’nın bu kısmında, yani Myanmar, Tayland, Laos, Kamboçya, Sri Lanka ile Çin ve Vietnam’ın güney kısımlarında yaygın olan Budizm ekolu Theravada Budizmi. Daha açık ifadeyle geleneksel ya da ortodoks budizm olarak da adlandırılabilir. Myanmar’da bulunan tüm tapınaklar, pagodalar ve içlerindeki heykeller bu anlayışla göre yapılmış.
Bagan ya da başka bir adıyla Pagan oldukça büyük bir alana sahip. Kamboçya’daki Angkor Vat dan daha büyük ve bana kalırsa daha da etkileyici. Burada bulunan çok sayıdaki Budist yapının bir kısmı halen kullanılmakta, bir kısmı ise harabe denilebilecek kadar yıkılmış vaziyette. Burası aynı zamanda bir deprem bölgesi olduğundan sık sık depremler yaşanmakta. En son Ağustos 2016 da meydana gelen deprem 400 adet yapının hasar görmesine ve bazılarının da yıkılmasına sebep olmuş. Yine de görebileceğiz o kadar çok eser var ki, bir kaç gün sade burada dolaşsanız bile bitiremezsiniz.
Bagan’da en güzel fotoğraflar gün doğumunda ve gün batımında çekiliyor. Güneş doğmadan önce vadiye yayılan sis ve katman katman yayılan tapınakların görüntüsüne altın ışık huzmeleri eklenince muhteşem bir görsel estetiğe kavuşuyor. Bunlar yetmedi derseniz ayrıca eklenen balonların silüetleri veya kuş sürülerinin silüetleri olursa fotoğraflarınız daha da güzelleşiyor. Bu estetik görüntüleri yakalayabilmek için yüksek bir yere çıkmanız gerekiyor. Bunun için de bir kaç seçeneğiniz var.
Bagan’da gün doğumu ve gün batımı fotoğrafları çekmek için en iyi mekanlar
Bagan’da gün doğumu ve gün batımı fotoğrafları çekmek için en iyi mekanların başında Shwesandaw Pagoda geliyor. Burası oldukça yüksekten görmenize olanak verdiğinden gün doğumu için çok uygun, açı olarak da oldukça iyi. Gün doğumundan bir iki saat öncesinde gitmenizde fayda var; zira Japon ve Çinli fotoğrafçı arkadaşlarımız tripodlarını çoktan kurmuş olabiliyorlar.
Sabah çok erken, hava karanlık iken yola çıkacağınızı unutmayın ve buna göre hazırlık yapın. Her ne kadar hava genelde sıcak olsa da bu saatlerde biraz serin olabiliyor. Ek olarak bir el feneri ya da kafa lambasının yanınızda olması çok iyi olacaktır. Unutmadan söyleyeyim tüm pagodalara girerken ayakkabılarınızı çıkartmanız isteniyor.
Başka bir lokasyon ise Oak Kyaung Gyi adıyla bilinen bir tapınak kalıntısı. Buraya çıkmak öncekinden biraz daha zorlu. Çünkü dar ve karanlık ve merdivenli koridorlardan geçmeniz gerekiyor. Kalabalıkla birlikte hareket ediyorsanız bu koridorun iç kısımlarında uzun süre kalınması astımı ya da klostrofobisi olanlar için pek iyi sayılmaz. Ama uzun süre Bagan’da kalıyorsanız ve gün doğumu, gün batımını bir kaç defa görecekseniz farklı açılardan görmek adına iyi bir tercih.
Bir başka seçenek ise Aureum Palace Bagan Hotel yakınlarında bulunan Nan Myint Gözlem Kulesi. Burası 360 derece görüş alanı sunan modern bir kule ve aynı zamanda restoran. Buraya gün batımında yemek yemek için rezervasyon yapıp, gün batımında pagodaları altın ışıkta izleyebiliyorsunuz. Bunun için ödemeniz gereken bedel ise 50 USD civarı. Fakat burası pagodalara önceki bahsettiğim noktalardan biraz daha uzak. Eğer 500mm veya 600mm ye denk gelen büyük bir tele objektifiniz varsa iyi fotoğraflar çıkartabilirsiniz.
Son seçenek olarak sabah gün doğumuyla birlikte havalanan sıcak hava balonlarından birine binebilirsiniz. Böylelikle oldukça yukarıdan pagodaları görme şansınız olur. Fakat ister Myanmar’a gitmeden önce, isterseniz oradayken rezervasyon yapın fiyatı oldukça yüksek. Bulabileceğiniz en uygun fiyat 300 USD civarında olacak, buna değeceğini düşünmüyorum. Zira yukarıda yazdığım noktalardan çok güzel fotoğraflar çekilebiliyor. Tapınakların arasında dolaşıp fotoğraf çekebileceğiniz bir başka yol orada bolca bulunan at arabalarına binmek. Arabalara 3 kişi veya 4 kişi binip dolaşabilirsiniz.
Gün doğumu ve gün batımı arasında, gün içerisinde de Bagan’da dolaşabileceğiniz, içerisine girebileceğiniz çok fazla yapı var. Beni en çok etkileyenlerden biri Ananda Tapınağı oldu. Tapınak Sidarta Gautama’nın yani Buda’nın en gözde öğrencisi Ananda’ya ithaf edilmiş. Ananda Tapınağı 1105 yılında yapılmış; fakat 1975 yılında meydana gelen depremde maalesef büyük zarar görmüş. Tapınak şu an halen kullanılmakta ve ayakkabılarınızı çıkarttığınız sürece turistlerin ziyaretine de açık. Ananda Tapınağını içerisindeki koridorlarlar oldukça estetik bir görüntü sunuyor, görmenizi tavsiye ederim. Kare şeklinde bir forma sahip yapının en yüksek yeri 53 m olan merkez noktası ve burada da bir hti mevcut. Myanmardaki pagodalarda ve tapınaklarda yapıların üst noktalarında genellikle hti denilen şemsiye şeklinde bir çeşit alem (cami minarelerinin en tepesinde bulunan metal hilal ya da ay-yıldız) kullanılıyor.
Bagan’da pagodalar arasında dolaşmak her ne kadar keyifli de olsa, bir kaç gün boyunca bunu yaptığınızı hayal edin, biraz sıkılmış olabilirsiniz. Özellikle de öğlen saatlerinde, güneşin altında dolaşmak sağlığınız için de iyi olmayabilir. Bu durumda Bagan’da görülebilecek başka şeyler de olduğunu keşfedersiniz, bunlar yerel halkın yaşadığı köyler. Bu köyleri ziyaret ederek insanları daha yakından tanıyabilirsiniz. El emeği ile yapılan lake işçiliği bu köylerde en yaygın iş kolu. Bu köylerin en büyüklerinden biri Myinkapar. Burada hem insan portreleri fotoğraflayabilir, hem de yaptıkları işlerden satın alabilirsiniz.
Bagan’a nasıl gidilir?
Myanmar’da genellikle ilk gidilen şehir Yangon. Buradan geleceğinizi düşünürsek Bagan’a ulaşmak için üç seçeneğiniz var.
Bunlardan biri gece otobüs yolculuğu yaparak ulaşmak. 611 km olan yol yaklaşık 10 saat kadar sürüyor. Konfor açısından en iyisi bu ve fiyat olarak kişi başı 30 USD civarında tutuyor. Bagan’a ulaştığınızda sabah 04:00 gibi çok erken saatler olduğundan otelinizde yerinizi ayırtmış olmanız iyi olacak.
İkinci seçenek ise daha az konforlu gibi görünse de bazıları için çok daha keyifli olabilecek tren yolculuğu. Tren yolculuğu 15 saatten fazla sürüyor ve birinci sınıf yataklı vagonların biletleri ise 50 USD civarında. Bagan’a ulaştığınızda bir sonraki gün saat 10:00 gibi oluyor.
Üçüncü seçenek ise fazla zamanı olmayanlar için ve en tabii konforlusu, uçak yolculuğu. Air Mandalay ve Myanmar Airways şirketleriyle 100-150 USD arasında bir fiyatla uçuş yapabiliyorsunuz. Nyaung-U Havalimanından direkt olarak Eski Bagan’a geçmek isterseniz maksimum 5.000 Kyat ödeyerek bir taksi tutabilirsiniz. Oteliniz Yeni Bagan’da ise biraz daha fazla ödeyerek otelinize ulaşabilirsiniz.
Myanmar Vizesi, Myanmar Parası, Myanmar’da görülecek yerler gibi konuları öğrenmek için Myanmar Gezi Rehberi sayfamıza bakabilirsiniz.